Skuteczność i racja stanu

Teksty składające się na ten tom pochodzą z lat 19982000 i należą do spuścizny ówczesnego ministra spraw zagranicznych RP Bronisława Geremka. Są wśród nich wystąpienia na forum Sejmu RP, przemówienia i inne teksty okolicznościowe, wywiady udzielane prasie polskiej i zagranicznej.
Na nurtujące wówczas Polaków pytania o miejsce Polski w Europie i świecie, o polską rację stanu, cele polityki zagranicznej, m.in.: Jaką rolę i miejsce chcemy zapewnić Polsce w nowym, kształtującym się na naszych oczach i kształtowanym przez nas samych porządku? Jaki będzie nasz stosunek do sąsiadów zwłaszcza tych na wschodzie? Jaką rolę wyznaczymy w naszym myśleniu i w działaniach kwestiom regionalnym? Jaką rolę chcemy odgrywać w NATO i w Unii Europejskiej? minister Bronisław Geremek odpowiadał tak:
Są to pytania, które właśnie w wyniku rozszerzenia europejskich i euroatlantyckich instytucji pojawiają się ze zdwojoną mocą. Wejście Polski do NATO i Unii Europejskiej nie jest i nie będzie bowiem ucieczką na Zachód, odwróceniem się od spraw regionu, bliższych i dalszych partnerów na wschodzie, czy na północnym i południowym wschodzie. Przeciwnie, zwracamy się ku Zachodowi i jego instytucjom, mając na uwadze osiągnięcie co najmniej czterech celów:
- po pierwsze, wewnętrzne wzmocnienie samych siebie
- po drugie, wprowadzenie do zachodnioeuropejskiej debaty i zachodnioeuropejskiego rozumienia Europy nowej wrażliwości i odmiennego doświadczenia
historycznego
- po trzecie, wzmocnienie NATO i Unii Europejskiej nie tylko poprzez dodanie do ich siły własnego potencjału, ale również poprzez ukazanie nowych perspektyw i nowych wyzwań
- po czwarte, wzmocnienie i przyspieszenie procesów demokratycznej rekonstrukcji regionu i budowy nowego porządku europejskiego.
To poczwórne zadanie stanowi istotę nowej geopolityki, jaką w tej części Europy zapoczątkowaliśmy przed niemal dziewięcioma laty.