Machno w Polsce

Okres rewolucji rosyjskich i wojny domowej lat 1917 - 1921 był czasem idealnym dla działalności różnej maści watażków, którzy chcieli na gruzach imperium carów utworzyć swe państwo. Jednym z nich był pochodzący z Hulaj - Pola, Nestor Machno. W owym czasie na Ukrainie był on osobą dość znaną. Jego formacje walczyły przeciw petlurowcom, białogwardzistom, bolszewikom. Przez lata polska historiografia, nie skupiała, się nad jego postacią. W czasach PRL, poruszano problematykę związaną z jego działalnością. Lecz z oczywistych względów politycznych poza niewielkimi wyjątkami rzadko wspominano o swoiście pojmowanej przez niego idei anarchizmu. Transformacja ustrojowa 1989 roku stworzyła nowe możliwości w tej kwestii. Jednak z biegiem czasu okazało się, iż o postaci Nestora Machny pisze się w krótkich formach artykułów naukowych, czy ogólnikowych reportażach. Ten stan rzeczy zmienia praca pt. „Machno w Polsce”. Jej celem jest przedstawienie wszelkich aspektów działalności politycznej Nestora Machny. Porusza problem profilu psychologicznego, nad którym w zasadzie polska historiografia nigdy się nie skupiała. Autorzy starali się również pokazać najnowszy stan badań nad jego relacjami z najbliższym otoczeniem. Poruszono również kwestie odbioru Polaków przez Nestora Machno w różnych okresach, jego życia. W pracy podjęto próbę pokazania stosunku Polaków do Machny, w tym również władz Polskich. Bazą książki są przede wszystkim materiały wytworzone w Polsce. Pochodzą one między innymi z zasobu Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Centralnego Archiwum Wojskowego w Rembertowie oraz Archiwum Państwowego w Bydgoszczy. Nie oznacza to jednak, że podczas prac nie korzystano z zagranicznych materiałów. W książce wykorzystano materiały z National Archives w Wielkiej Brytanii czy Prefektury Policji w Paryżu. Nie pominięto również materiałów rosyjskich.