Aleksander Zawadzki

Czytelnik nawet tylko pobieżnie przeglądający opracowania poświęcone wydarzeniom zachodzącym na Górnym Śląsku w okresie, jaki nastał tuż po zakończeniu II wojny światowej, natknie się na informacje o Aleksandrze Zawadzkim. Po dogłębnej lekturze dowie się, że to właśnie ten wysoki dygnitarz komunistyczny, sprawujący w latach 1945–1948 urząd wojewody śląskiego, nadzorował dokonujące się w tej części powojennej Polski przeobrażenia administracyjne, polityczne, gospodarcze i demograficzne. Chcąc poszerzyć wiedzę o całościowym wpływie Zawadzkiego na losy Górnego Śląska i jego mieszkańców, czytelnik ów napotka jednak pewną trudność, która będzie wynikać stąd, iż dostępne monografie w zasadzie ukazują jedynie poszczególne elementy polityki prowadzonej przez niego względem tego regionu. Brakuje bowiem opracowania kompleksowo, a zarazem obiektywnie systematyzującego wiedzę na temat pobytu Aleksandra Zawadzkiego na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim, które jednocześnie dokładnie wyjaśniałoby, dlaczego ten komunista należący do najwyższych gremiów przywódczych PPR, a przy tym do 1945 r. nadzorujący pion polityczno-wychowawczy Wojska Polskiego, objął stanowisko w administracji rządowej, tak wyraźnie pozostające z dala od ówczesnych centrów decyzyjnych. Zasygnalizowane luki badawcze wypełnić ma w założeniu niniejsza książka, która jest zresztą pierwszą po 1989 r. biografią Aleksandra Zawadzkiego wolną od narracji stricte hagiograficznej, odzwierciedlającą realia ideologiczno-polityczne Polski Ludowej.