Studia nad konfederacją tarnogrodzką i Sejmem...

Na niniejszy tom składa się sześć studiów badaczy z Polski, Litwy i Rosji,<br/>którzy podjęli trud zbadania okoliczności zawarcia traktatu warszawskiego<br/>7 listopada 1716 r. oraz wypracowania refom skarbowo-wojskowych,<br/>przyjętych na jednodniowym Sejmie Niemym 1 lutego 1717 r. Pewien<br/>wpływ na omawiane wydarzenia miały sukcesy militarne konfederatów<br/>w Wielkopolsce, które jednak ostatecznie zakończyły się ich klęską i rozbiciem<br/>bardzo aktywnego od wiosny do początków jesieni 1716 r. zgrupowania<br/>Chryzostoma Gniazdowskiego. Zapewne większe znaczenie miała<br/>jednak bardzo trudna sytuacja finansowa państwa, która nie pozwalała na<br/>należyte opłacanie wojska, tak regularnego, jak i konfederackiego. Kryzys<br/>finansowy uległ pogłębieniu podczas nieformalnej wojny domowej w Polsce<br/>za sprawa kontrybucji wybieranych przez wojska królewskie i konfederackie<br/>oraz grabieży, jakich dopuszczali się niekarni żołnierze. Na to<br/>wszystko nakładała się silna presja polityczna i militarna ze strony Rosji<br/>Piotra I. Wszystkie te czynniki skłoniły obie strony do zawarcia kompromisowego<br/>traktatu, rozbudowanego następnie o pakiet reform, które tymczasowo<br/>uzdrowiły sytuacje, jednak ponad pół wieku ich obowiązywania<br/>doprowadziło ostatecznie do znaczącego osłabienia Rzeczypospolitej.<br/>