Podziały terytorialne globalizacja a nierówności społeczne

Celem książki jest prezentacja modeli wielopoziomowych i możliwości ich wykorzystania do analizy stratyfikacji społecznej. Analiza wielopoziomowa stosowana jest w odniesieniu do zjawisk funkcjonujących na różnych poziomach rzeczywistości - gdy rozpatrywane są łącznie cechy ludzi, szkół, placówek zdrowotnych, zakładów pracy, różnych jednostek terytorialnych i krajów. Gdy jest to element rzeczywistości, któremu trudno zaprzeczyć, modele wielopoziomowe stały się standardowym schematem analizy w badaniach międzynarodowych, studiach regionalnych i analizach zmian w czasie. Równoległym wątkiem są ustalenia dotyczące wpływu zróżnicowania terytorialnego na stratyfikację społeczną. Rozpatrywaliśmy ją w odniesieniu do Polski, starając się stwierdzić, na ile podziały terytorialne sprzyjają osłabieniu wyrazistości hierarchii społecznej. Nasze wyniki nie pozostawiają wątpliwości, że podział na województwa, powiaty, gminy i obwody spisowe w znaczącym stopniu różnicuje dostęp do dóbr lokujących jednostki w hierarchii społecznej. Natomiast oddziaływanie podziałów terytorialnych na stratyfikację społeczną występuje tylko częściowo i trudno je potraktować jako świadectwo rozmywania statusu społecznego i podziałów klasowo-warstwowych. Osobną uwagę poświęciliśmy prezentacji analiz wielopoziomowych w kontekście analizy związków między globalizacją a stratyfikacją społeczną. Rezultatem procesów globalizacji powinno być formowanie się układów stratyfikacyjnych o zasięgu ponadkrajowym. W jakimś stopniu występowało to zawsze, ale od kilkudziesięciu lat zjawiska te stały się bardziej widoczne, czego przykładem są międzynarodowa elita biznesu, elita pop-kultury i kategoria określana mianem celebrytów. Nasze analizy, opierające się na danych Europejskiego Sondażu Społecznego, wskazują raczej na brak oznak globalizacji, chociaż analizy prowadzone na większym materiale empirycznym powinny ten wniosek potwierdzić.